SOĞAN YETİŞTİRİCİLİĞİ

Hazırlayan: Ercan TURAN (Ziraat Mühendisi - Tarla Bitkileri)

 İKLİM İSTEĞİ                   

Soğan sıcağa karşı toleranslı bir sebze olmasına rağmen, iklimi serin olan yerlerde daha verimlidir. Bu dönemde ortalama sıcaklık isteği 12-13 °C’dir. Soğan, baş bağlamaya başladıktan sonra daha yüksek sıcaklığa ihtiyaç duyar. Bu dönemdeki sıcaklık isteği 18-20 °C olan soğanın başların olgunlaşması aşamasında istemiş olduğu optimum sıcaklık 23-27 °C’ye yükselir. Başın gelişmesi için gerekli olan diğer bir iklim faktörü gün uzunluğudur. Baş oluşumu aşamasında kısa gün çeşitleri 8-10, orta gün çeşitleri 10-12 ve uzun gün çeşitleri ise 13-15 saat gün uzunluğu ister.

TOPRAK İSTEĞİ

 Ekilecek tarla, sonbaharda bir ya da iki defa orta derinlikte sürülüp kesekli olarak bırakılmamalıdır. Soğan üretiminde çiftlik gübresi bir önceki ürüne verilmelidir. Önerilen azotun yarısı ile fosfor ve potasyumun tamamı ekim öncesi 8-10 cm derinliğe uygulanmalıdır. Kalan azot ise bitkinin 8-10 yapraklı olduğu dönemde verilmelidir.

EKİM- DİKİM

Soğan üretimi doğrudan tohum ekimi, arpacık (kıska, güğer) ile üretim ve fide ile üretimi şeklinde yapılabilir. Tohumla doğrudan baş soğan üretiminde; kısa gün soğan çeşitleri için en uygun tohum ekim zamanı; 10 Eylül-10 Ekim tarihleridir. Orta gün ve uzun gün soğan çeşitlerinde tohum ekim zamanı ise Ocak-Mart aylarıdır. Tohum ekiminde mibzer kullanılmalıdır. Elle serpme yöntemi ile ekim yapıldığında birim alana gerekli olan tohum miktarı 1-1.5 kg iken pinomatik mibzer kullanımında ise 350-500 g'dır. Tohum ekim derinliği 1-1.5 cm olmalıdır. Ekim mesafeleri, sıra arası 15-20 cm ve sıra üzeri 5-8 cm bırakılmalıdır.

BAKIM

Soğan yetiştirilecek arazi humus ve organik maddece fakir ise; dekara 3-4 ton çiftlik gübresi sonbahar veya ilkbahar ayının başında atılmalıdır. Dikimden itibaren 1,5- 2 ay sonra toprak üstü kısımları 10-15 cm boylanınca ilk çapa yapılır. Bitkilerin gelişimine göre birinci çapadan 2-4 hafta sonra da ikinci çapa yapılmalıdır.

EKİM NÖBETİ